O‘zbekistonda 2026-yil 1-yanvardan tibbiy buyumlar va texnika ustidan nazoratning yangi tizimi kuchga kiradi. 2025-yil 19-avgustdagi prezident farmonida ko‘zda tutilgan ushbu islohot sog‘liqni saqlash sohasidagi mahsulotlar sifatini va xavfsizligini oshirish hamda xalqaro me’yorlarga moslashtirishga qaratilgan.
Asosiy yangiliklar
Yangi tizimning markazida barcha tibbiy mahsulotlarni majburiy davlat ro‘yxatidan o‘tkazish talabi turadi. Buning uchun buyumlar xavf darajasiga qarab to‘rt toifaga ajratiladi — oddiy sarf materiallaridan tortib murakkab uskunalargacha. Shu tarzda har bir guruh uchun alohida nazorat darajasi belgilanadi.
Davlat ro‘yxatidan o‘tkazish faqat klinik sinovlarning ijobiy xulosalaridan keyin amalga oshiriladi. Bu esa bozorda xavfsiz bo‘lmagan yoki samarasiz mahsulotlarning paydo bo‘lishini oldini olishga qaratilgan.
Ishlab chiqaruvchilar uchun talablar
2027-yil 1-yanvardan boshlab barcha farmatsevtika korxonalari xalqaro GMP (“Yaxshi ishlab chiqarish amaliyoti”) standartiga muvofiqlikni tasdiqlovchi milliy sertifikatga ega bo‘lishi shart.
2027-yil 1-iyuldan boshlab tibbiy uskunalar ishlab chiqaruvchilari ISO 13485 standartiga rioya qilishi lozim bo‘ladi. Bu sifat nazoratini ishlab chiqarishning barcha bosqichlarida joriy etishni talab qiladi.
Bunday yondashuv milliy farmatsevtika sanoatini global bozorga integratsiya qilishga va O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan mahsulotlarga ishonchni oshirishga yordam beradi.
Nazorat va javobgarlik kuchaymoqda
Avvalroq hukumat farmatsevtika kompaniyalari va dorixonalarga qo‘yiladigan talablarni ham qat’iylashtirgan edi: endi qalbaki yoki markalanmagan dorilarni sotgan subyektlar litsenziyadan mahrum qilinishi mumkin. Bundan tashqari, 2025-yil iyulidan boshlab import dori vositalarini faqat rasmiy importchilar yoki ularning vakillari sotish huquqiga ega bo‘ladi.
Mazkur chora-tadbirlar majmuasi hukumatning farmatsevtika bozorida tartibni o‘rnatishga va fuqarolar salomatligini himoya qilishga qaratilgan tizimli yondashuvini ifodalaydi.